چهار دلیل برای اینکه برخی از افراد مشام و بویایی فوق العاده قوی دارند - از بارداری تا تفاوت های ژنتیکی

نویسنده: کارل فیلپات (Carl Philpott) - استاد راینولوژی و بویایی شناسی، دانشگاه آنگلیا شرقی

آیا بوهای خاصی باعث ناراحتی و حتی حالت تهوع در شما می شود؟ یا بینی شما آنقدر خوب است که می توانید حتی لطیف ترین عطر ها و خوشبو کننده های مورد علاقه خود را تشخیص دهید؟ اگر پاسخ شما به این سؤالات مثبت است، ممکن است یک بویایی فوق العاده داشته باشید. از نظر پزشکی این حالت هایپراسمی یا سوپر بویایی نام دارد.

هیپراسمی نسبتاً نادر است و در اینجا برخی از دلایلی که ممکن است یک فرد به سوپر بویایی مبتلا شود، آورده شده است:

1. شرایط سلامتی و بیماری

تعدادی از مطالعات ارتباط بین شرایط مختلف پزشکی و سوپر بویایی را گزارش کرده‌اند، از جمله بیماری لایم، میگرن، اختلالات مایع بدن، کمبود هورمون و برخی داروها.

اگرچه به طور کامل شناخته نشده است که چه چیزی در این موارد منجر به هیپراسمی می شود، احتمالاً می تواند تأثیر این بیماری ها بر الکترولیت های بدن باشد، بنابراین بر سیگنال های تولید شده در گیرنده های عطر تأثیر می گذارد.

مطالعات همچنین نشان داده اند که شرایط ژنتیکی خاصی مانند تکرار یا بیان بیش از حد ژن KAL1 - که پروتئین (anosmin-1) را تولید می کند که به نظر می رسد رشد و حرکت سلول های عصبی را کنترل می کند که به پردازش بویایی کمک می کند.

2. بارداری

بسیاری از زنانی که باردار می شوند، اغلب ادعا می کنند که بوی خاصی که هرگز آنها را حس نمی کردند را حس می کنند. و یک بررسی در واقع تایید کرده است که برخی از زنان باردار به طور موقت دچار سوپر بویایی می شوند.

محققان به این نتیجه رسیدند که اگرچه زنان باردار به طور کلی شدت بویایی بالاتری ندارند، اما احتمالاً نسبت به برخی عطر ها حساس‌تر هستند. اما شواهد کافی برای تعیین اینکه آیا توانایی آنها برای شناسایی بوهای بیشتر به طور کلی افزایش یافته است وجود نداشت.

3. تفاوت های مغزی

یک مطالعه در سال 2019 با هدف کشف اینکه آیا مغز افراد دارای سوپر بویایی متفاوت از حالت عادی کار می کند یا خیر انجام شد.

آنها دریافتند که در افراد دچار سوپر بویایی، فعالیت مغز در دو ناحیه کلیدی که مسئول گردآوری اطلاعات بویایی و یادگیری و به خاطر سپردن عطر ها و خوشبو کننده ها هستند، افزایش یافته است. اما در حالی که تحقیقات این تفاوت‌های مغزی را شناسایی کردند، محققان نتوانستند تعیین کنند که آیا این به دلیل ژنتیک است یا آموخته شده است.

به خوبی ثابت شده است که بو و حافظه به شدت با هم مرتبط هستند. اما یافته های یک مطالعه در سال 2014 نشان می دهد که این ممکن است مبنای هیپراسمی باشد.

4. آموزش

به طور کلی، این فرض که همه ابر بو ‌کنندگان به دلیل ژن‌هایشان یا یک بیماری نادر پزشکی به این قدرت دست می‌یابند، احتمالا بعید است.

به عطر سازها یا عطرسازها فکر کنید. این افراد بینی خود را طوری تمرین می دهند که بتوانند بسیاری از بوهای منحصر به فرد را تشخیص دهند. در واقع، آموزش بویایی حتی می‌تواند به افرادی که دچار کاهش بویایی شده‌اند اجازه دهد تا حس بویایی خود را بازیابی کنند.

به نظر می‌رسد که ابر بو ‌کنندگان ترکیبی از افرادی هستند که ممکن است از نظر ژنتیکی برای بوی قوی تر طراحی شده باشند و برخی از افرادی که حس بویایی را تمرین می‌کنند و برخی که یک بیماری زمینه‌ای پزشکی دارند. و دیگران، از جمله زنان باردار، ممکن است فقط حساسیت بو را تجربه کنند - نه هیپراسمی واقعی را.